Ik weet niet hoe ik moet rouwen

Het ongelofelijk, gebeurde

Stel je voor, je stapt samen met je vrouw om 10.30u in de auto en 10 minuten later zit ze dood naast je! In die tussentijd waren wij nog in gesprek. Linda is 45 jaar geworden.

In een fractie van een seconde transformeerde mijn leven van ‘een normaal gewoon leven leiden’ tot ongewoon en onvoorspelbare dagen. Alles was anders. Iedere keer dat ik thuiskwam, kwam ik in een leeg huis. Het was stil. Ik was stil. Weet niet wat ik voelde, of hoe ik mij moest voelen. Ik dacht van alles en ook eigenlijk niets. Was emotioneel geblokkeerd.

Eerlijk gezegd wist ik niet wat rouwen was, hoe ik dat moest doen? Bij eerdere verlieservaringen ben ik er nooit zo bewust met rouwen omgegaan als na de dood van mijn vrouw. Hoe ik doe je dat – rouwen.

Het drong ineens tot mij door

Het kwartje viel pas 5 maanden later. Ik was alleen op vakantie in Florence en stond op een centraal plein bij het beeld van David van Michelangelo. Ik wilde een foto nemen, maar voordat ik die maakte, schoot er een gedachte door mijn hoofd. “Sh**T, Linda staat niet in beeld, niet op de foto”. Het besef dat ze nooit meer in de picture zal staan, blijvend afwezig is.

Ter plekke brak ik, ik huilde (wist niet dat ik het kon), was onthutst en in verwarring. Mijn wereld was compleet ingestort. Een machteloos, een overweldigend en onwerkelijk gevoel.

Ik ben weggegaan uit deze menigte. Toen wist ik het – dit is rouw. De rauwe rouw.

Ik zat in een crisis

Elke dag had ik te maken met verdriet, gedeprimeerde- en onmachtgevoelens. Niet weten hoe nu en hoe nu verder. Het was uitzichtloos. Daarbij was ik geestelijk en lichamelijk vermoeid. Was compleet opgebrand. Ik sliep slecht. Was om 2.00 uur wakker en dan zat ik naar muziek te luisteren. Voor mij uitstarend, voelen, emoties toelaten en om ze te blokkeren. Juist omdat ze te heftig waren. Dit duurde dagen en maanden, er kwam geen eind aan dat gevoel.

Het is eigenlijk logisch dat ik mij zo voelde. Als ik na haar overlijden gewoon was doorgegaan met mijn leven dan leek het alsof er niets aan de hand was. Wat voor betekenis had mijn vrouw dan gehad? Wat had ik dan voor haar gevoeld? Juist omdat een verlies, haar dood onomkeerbaar is, moest ik mij aanpassen aan een nieuwe situatie. En dat kost veel tijd en veel moeite.

En dit geldt ook voor jou. Wat is of was de betekenis van jouw dierbare in jouw leven of het niet hebben van kinderen, eenzaam of ziek zijn? Het heeft impact op jou en jouw leven. Daarom is jouw verlies zeker geen futiliteit, geen onbenulligheid, geen kleinigheid.

Want je hebt dit niet gewild. Je wilt hem of haar niet missen, kinderloos, ernstig ziek, beperkt of in de laatste fase van jouw leven zijn. En daarom gaat dit gepaard met heftige emoties, rouw.

Herontdekking van mezelf

En toen begon voor mij een zoektocht. Hoe rouw je? Rouwen wordt vaak beschreven aan de hand van fases. Ik zie het meer het als doorlopen van een route. Mijn manier van omgaan met het verlies en de rouw – is nu onderdeel van mijn levenspad. Het is niet de leukste route, wel de meest heftigste en op een gegeven moment zelfs een inspirerende.

Het heeft mij verder geholpen en het gaat jou verder brengen. Verder waar jij nu staat. Je kunt blijven lopen, maar je mag en ‘moet’ af en toe ook stilstaan. Dit om te kijken waar jij nu staat, je kunt achteromkijken om te zien hoe ver je gekomen bent.

O, en ik heb ook gedoold op deze route. Dolen, niet weten hoe ik verder moest of kon.

De ontdekkingstocht naar mezelf

Zo heb ik het gedaan, stap voor stap en door een eerste stap te zetten.

• Gevoelens erkennen en toelaten, dat was een lastige.
• Ik ben van nature een introverte man en mijzelf afgevraagd wat kan ik er nu mee?
• Nog belangrijker, wat heb ik NU nodig?
• Wil ik iets of niets?
• Ik zorgde met regelmaat voor stilte om me heen, dat gaf mij rust om tot mezelf te komen. Het was niet alleen de stilte ervaren, zelfs de leegte en de eenzaamheid.
• Ben gaan werken. De gehele dag de verdriet, rouw en de pijn voelen is niet prettig.
• Ik koos ervoor om de stilte en afleiding te zoeken. Dit zorgde voor balans.
• Ging op vaste tijden naar bed en stond op een vaste tijd op. Dit zorgt voor ritme.
• Was trouw aan mezelf, door hetgeen te doen wat mij goed was.
• Ik ben ook ga kijken wat mij ontspanning gaf? Dat was lopen met de honden, mensen opzoeken, muziek luisteren, niets doen.
• Ik heb hulp gezocht bij familie en vrienden, die mij op een bijzondere manier hebben bijgestaan. Zij konden zonder oordeel mij aanhoren, troosten en bemoedigen.
• Mij afgevraagd. Wat wil ik voor de rest van mijn leven, in dit leven?
• Zodat ik stappen kon zetten, in een andere werkelijkheid, met stippen op de horizon die mij verder brachten en verder dan waar ik nu staat. Ik heb toen 2 Post Hbo-opleidingen gedaan en half later deze praktijk gestart.
• Ik heb het roer omgegooid. Ik ga nu doen wat ik altijd al had willen doen. Kiezen voor een andere richting in hun leven, een andere baan, functie, andere hobby’s, andere mensen in jouw omgeving.
• Het leven mag nu op een andere manier zin hebben, wat past bij. Juist omdat ik mezelf opnieuw (her)ontdekt hebt.
• Ik heb mijn pad gelopen en ik loop nog. Mijn pad is wel deels op de oude voet gevolgd en deels op een nieuwe.
• Zo ben ik tot mezelf gekomen. Ik weet wie ik ben, wat mijn kracht is, wat ik wil in dit leven. Ik heb eigenwaarde, zelfrespect en erkenning voor mezelf. Heb een goed gevoel over mezelf heb, omdat ik dit doorstaan heb. Ik beschik over veerkracht, Ik ben gevallen, opgestaan en verdergegaan.

Jij doet het op een andere manier

Jij hebt een ander vertrekpunt, een andere start in dit leven. Een andere verlieservaring.

Jij hebt één of andere verliezen meegemaakt. Ook al zouden ze overeenkomen, er zijn meer verschillen waarop jij en ik dit doorstaan.

Jij hebt andere (levens)ervaringen, karakter, kwaliteiten, inzichten, levensstijl, een andere visie op jouw leven en de dood. Die bepalend zijn hoe jij verlies ervaart, rouwt.

Jij ervaart jouw verlies op jouw manier, jij rouwt anders. Eigenlijk heeft iedereen zijn eigen manier van rouwen – zijn eigen rouwmodel.

Jij hebt jouw eigen zoektocht, afgestemd op wie jij bent en meegemaakt hebt. Ik kan een eindje met jou meelopen, om jou op weg te helpen.

Je gaat andere keuzes maken die bepalend voor je gaan. Juist omdat deze verlieservaring geen vrijwillige keuze was en noodgedwongen. Ga je later specifiekere keuzes maken die jou en jouw leven meerwaarde gaan geven. Juist omdat je deze periode doorstaan hebt, deze route hebt afgelegd, weet wie je bent, weet wat jij waard bent, wat jij wil hoef je daarom geen concessies hoeft te doen.