Leven in de laatste levensfase

Allereerst: “hoe gaat het nu met je?” Die vraag wil ik ook graag stellen aan jouw man, vrouw, kind(eren), gezins- en familieleden; “hoe gaat het nu met jou”?

Jullie bent n omstandigheden terechtgekomen die confronterend en heftig voor jou en jullie zijn of is. Eén van jullie Je gezondheid staat onder druk. Je beseft dat je een beperkte tijd van leven hebt. En het pijnlijke is, dat dit niet alleen geldt voor senioren. Op elke leeftijd kan dit gebeuren.

Mijn bedoeling is om te kijken hoe jij deze periode anders kunt doorbrengen. Niet alleen bezig zijn met (medisch) behandelen, maar met mogelijk een andere invulling, zodat je deze periode rustiger, ontzorgd, betekenisvol en waardevol kunt maken. Dat deze invulling van toegevoegde waarde is om aan te geven wat en wie echt belangrijk voor jou is.

Je hebt mogelijk minder energie, maar het kan helpend zijn om te kijken wat je wilt doen. Misschien wil je nog bepaalde dingen in jouw leven één keer of meerdere keren doen. Denk aan: de zee willen zien, in het bos zijn om de bosgeur te willen ruiken, een bepaald dier willen zien, aaien, bepaalde mensen willen spreken en zien, et cetera. Kijk ook wie je mee wilt nemen.

Door dit te doen kun je jouw dagen wat dragelijk maken, het geeft afleiding en een aanleiding om jouw ervaringen te delen. Dit helpt jou en jouw gezins-, familieleden en vrienden. Het versterkt de onderlinge band. Jullie kunnen er met een goed gevoel op terugkijken.

Daarom is het belangrijk om jouw wensen kenbaar te maken.

Wat zijn jouw wensen?

Juist in deze periode!

• Wat wil ik voor nu en in mijn leven?
• Hoe geef ik mijn leven op een goede en fijne manier nog vorm?
• Wie wil ik nog zien en spreken, in mijn buurt hebben?
• Welke dingen wil ik nog doen, die voor mij belangrijk zijn?
• Wat wil ik niet (meer)?
• Andere wensen?

Het gesprek aangaan

Ik heb veel mensen en hun dierbaren gesproken die in deze fase waren. Wat ik met regelmaat heb gemerkt, is dat het gesprek stilvalt in deze cruciale periode. Onderwerpen worden vermeden. Jouw dierbaren durven het gesprek niet met jou aan. En dat is jammer wat jullie laten thema’s liggen die jullie in de kern kunnen raken, die ertoe doen en juist helpend zijn in deze periode.

Logisch dat ze moeite hebben om jou te zien lijden en hebben de angst om jou te kunnen verliezen. En dat maakt het lastig om het met jou hierover te spreken. Daarbij lijden ze zelf ook. Ze hebben hun eigen rouwproces, gevoelens en emoties waardoor bepaalde onderwerpen niet besproken kunnen worden.

Wat kun je en wat moet je zeggen?

Wat mensen aangeven dat de aanwezigheid van familie en vrienden belangrijk is. Het is warm, troostend en van belang dat jij met jouw dierbare in contact staat, vragen stelt. Dat leidt ook af van het lijden voor iedereen. In deze fase kan het spreken over het nu en het verleden wat lucht geven en veelal gaat dit ook gepaard met humor.

Er zijn vast anekdotes te vertellen, herinneringen die opgehaald kunnen worden, waardoor de gesprekken waardevol en luchtig worden.

Je hebt een leven die betekenisvol was en nog steeds is, die waarde heeft. Je bent zinvol geweest. Misschien heb je kinderen zien opgroeien, een carrière gehad, bijzondere hobby’s, gereisd, bepaalde passie en interesses gehad, et cetera.

Veelal kennen mensen jou en jouw geschiedenis in grote lijnen. Misschien heb je niet, nooit of onvoldoende besproken wat er in jou om is gegaan. Wat waren en zijn jouw motieven, gedachtegangen, intenties, gevoelens, emoties, dromen, et cetera. Bespreek het met elkaar! Het is altijd fijn als mensen horen wat er in jou is omgegaan.

Misschien zijn dit wel de belangrijkste vragen – en er zijn er meer – die gesteld mogen worden:

• Waarom heb ik dit leven op deze manier geleefd?
• Waarom was ik op deze wereld – op aarde?
• Wat laat ik na, niet in materieel opzicht, maar als mens?
• Wat is het effect van mijn menszijn op anderen?
• Had ik betekenis, waarin en voor wie?
• Andere onderwerpen?

Levenslessen

Wat ik gemerkt heb in de gesprekken is dat mensen in deze fase zeer openhartig zijn. Zij maken onderwerpen bespreekbaar die ze aan anderen niet en nooit verteld hebben.

En vaak worden er levenslessen besproken die niet alleen voor jou van waarde waren, maar juist voor jouw dierbaren. Je hebt jouw leven vormgegeven, met vallen en opstaan. En vooral dat laatste het opstaan – wat jou veerkrachtig maakte of plezier in het leven gaf – is inzichtgevend en helpend. Deel het met elkaar.

De balans opmaken van het leven

Misschien heb je nog geen idee waarom al deze vragen gesteld mogen worden? Het heeft als nut dat jij je mag gaan afvragen wat de conclusie is van jouw leven. Wat was jouw meerwaarde, wat heb je bereikt, overwonnen, waar kijk je met een goed en minder gevoel op terug? Als je de balans opmaakt, wat staat er dan onder de streep? Heb je een goed gevoel over jouzelf, hoe jij jouw leven geleefd hebt? Je kunt het natuurlijk voor jezelf houden. Maar het is juist fijn om dat met anderen te delen.

De balans opmaken van het leven is noodzakelijk, zodat je onbelast en met een gerust hart kunt overgaan. Wil je weten hoe?

Begeleiding

In deze periode kan ik jullie begeleiden, ondersteunen en handvatten geven hoe jullie dit samen kunnen doen. Ik ondersteun jou en jouw dierbaren in het gezamenlijk proces van afscheid nemen. Waarbij je de balans op kunt maken van jouw leven.

Jij en jouw dierbaren help ik ook door jullie bij te staan in het komende definitieve afscheid. Hoe jullie iemand kunnen begeleiden in deze fase en de laatste fase.

Ik help jou en jullie met het opstellen van een wilsverklaring. Leg in een wilsverklaring vast wat jij nog wenst, zodat er geen discussie kan ontstaan op de momenten dat het cruciaal voor jou is.

Wil jij en jouw dierbaren hierin ondersteuning? Wil jij onderwerpen bespreken die je niet liever aan jou dierbaren verteld? Wil je weten hoe jij iemand kan bijstaan in deze periode?

Willen jullie inzichten? Een wilsverklaring opstellen? Een goed gesprek?

Je hoeft het niet alleen te doen, neem contact met mij op!